Domowina jo jadnorje póstajiła pśidatne zadory za nowych cłonow Załožboweje rady
Huzwólenje nowych sakskich cłonkow załožboweje rady Załožby za serbski lud pśez pó towaristwowem pšawje organizěrowany kšywowy zwězk Domowinu - Zwězk Łužyskich Serbow z.t. dnja 13. januara 2023 jo se zakóńcyło z eklatom. Krotkodobnjje do huzwólenja bu hobstojecy wólbny pórěd we wažnych źělach tak změnjony, až bu prědny raz zawjeźona 50%-ojska zadora. To jo měło rezultat njehobsajźenja zastupujucych městnow załožboweje rady, lěcrownož jo było dosć kandidatow a kandidatkow. K tomu měnje potrjefjone to:
„Smy se na huzwólowanju hobźělili, dokulaž comy se na centralnem městnje rozdźělenja srědkow angažěrowaś na dobro serbskego luda. Rownocasnje smy se z tym, pśi wšom kritiskem nastajenju napśeśiwo aktualnej politiskej strukturje w serbskem luźe, k dispoziciji stajili teke ako akt pśirucenja a pódpěry Domowiny. Wšak jo se w prědnej dobje napominanja pśemało kandidatow pśizjawiło. To smy cynili w zwěrnej wěrje na płaśecy wólbny pórěd. Toś te wólby maju husoke demokratiske hupominanje, pśeto źo w huzwólonem gremiju wó hužywanje husokich sumow zjawnych srědkow, stakim wó hušnostny nadawk.
Z grozbu smy musali na wědobnje wześ, až zwězkowe pśedsedaŕstwo Domowiny jo na zachopjeńku pósejźenja na rozsudnem městnje natwariło nowe zadory ze změnu wólbnego pórěda pśez zawjeźenje poměrow minimalneje wětšyny. To jo kradu wócywidnje, dokulaž by se na zakłaźe snadneje licby kandidatow pó dotychměst płaśecem wólbnem pórěźe teke kandidaty hobkšuśili, wót kótarychž by se měli bójaś dla njeluboznych a wjelgin kritiskich pšašanjow.“
Měrćin Krawc jo dodał:
„Hušej togo buchu kandidaty pśi napšašowanju agresiwnje zatšašone a nałdgane1. Tak jo cłonk zwězkowego pśedsedaŕstwa Bjarnat Cyž kandidatam bźez spśeśiwjenja sugerěrował, serbske cłonki załožboweje rady by ako team wó wšyknych hopśimjeśowych nastupnosćach institucionelnego a projektowego spěchowanja rozsuźili a pjenjezydawarje jano za kontrolu doźarženja spěchowańskich směrnicow how byli. To se napśeśiwijo sopołnje załožbowym hustawkam a samo swójskim njedawnym hugronjenjam, w kótarychž se toś to akle pomina za pśichod a se rozžognujuce raźce su toś tu „systematisku zmólku“ moněrowale, až ga njamógu se wólone serbske raźce pśesajźiś2.
Pó jadnaŕce Domowiny Judit Šołćineje jo mimo togo załožbowe zastojnstwo pśigłosowało, až by dosegali tśo zastupniki (pśeśiwo jasnemu hugronjenju Załožby za serbski lud na jeje facebookowem boce wó styrich zastupnikach3). Pśedsedaŕ Domowiny Dawid Statnik jo gronił, až móžo jaden zastupnik teke zastupowaś wěcej pórědnych čłonow (a z tym wěcej głosowańske pšawa na sebje zjadnośiś). Hoboje stajijo hustawki a jadnańske pórědy załožby pó dobrozdaśu lubowólnosći k dispozicij.
To wšo pódrywa wěrygódnosć zwězkowego pśedsedaŕstwa Domowiny nejdłymjej a chyśijo wósromośece swětło na naš lud.“
Hagen Domaška:
„Nowozawjeźona 50%-zadora jo reakcija na reformowe procowanja zwenka Domowiny a pokazujo dwójake: K prědnemu móžo se kandidat/kandidatka jano wěsće wóliś, gdyž se do wuzwólowanja wopšawnjony - stakim cłonki zwězkowego pśedsedaŕstwa - do togo wótgłosuju. To spśeśiwijo se mysli pótajmnych wólbow, kótarež su we wólbnem pórěźe pśedwiźone. Co ga by se stało, gaby se město 10 samo 30 kandidatow/kandidatkow pśizjawiło? Pótom njeby se snaź z 50%-zadoru nichten huzwólił. Zdrugego ma se z tym zadoraś, až mógu zaśěgnuś njelubowane zwenkastojece, na ps. pódpěrowarje Serbskego sejma, do załožboweje rady. Domowina se z tym chowa pśed kritiskimi měnjenjami. Wjelerakosć měnjenjow w załožbowej raźe se kumštnje hobgranicujo.
Wósobinski jo mě wósebnje huźěsyła toksiska atmosfera, kótaraž jo nastała pśez agresiwne zaźarženje knězow Bělka, Cyža a Leipnera za cas napšašowanja. Žycym drugim cłonkam zwězkowego pśedsedaŕstwa Domowiny, aby mógli změniś rozgronowu kulturu w zmysle konstruktiwneje zgromadnosći.“
Kaž se how zasej pokažo, jo priwatne towaristwowe pšawo dopołnje se njegóźece za husoke hupominanje ludowego zastupnistwa, kaž jo to za hušnostne nadawki załožboweje rady trjebne. Politiska struktura serbskego luda trjeba nuznje reformu k direktnje demokratiskim principam legitimacije. Lud, kótaryž se ako taki huwěrnje bjerjo, musy se orientěrowaś na statnych standardach za wólone zastupnistwa teritorialnych zjadnośeństwow z lichotnymi a direktnymi wólbami, gdyž co ze statom politiski agěrowaś na samskej rowninje.
Problem jo, až pomjenujo kšywowy zwězk Domowina nejwěcej serbskich cłonkow załožboweje rady, a jo zrazom jaden z nejwětšych dostawaŕ srědkow. Z tym hobstoje w młogich pósuźowanjach dalej kritizěrowane konflikty zajmow, pśedsudkownosć a konstelacije samopósłužowanja ako teke njedostatk demokratiskich nutśikoserbskich kontrolow.
dr. Hagen Domaška, dr. Měrćin Krawc, Marlis Pjacec
1 8. (hurêdne) pósejźenje Zwêzkowego pśedsedaŕstwa Domowiny, 13.01.2023: www.youtube.com/watch?v=fg0WJD3YWuo
2 Casnikaŕske wózjawjenje Domowiny wót 28.11.2022: „Diskusija w zwězkowem pśedsedaŕstwje Domowiny wó móžnej změnje strukturow Załožby za serbski lud“: https://www.domowina.de/hsb/medijowy-wobluk/blog/diskusija-w-zwjazkowym-predsydstwje-domowiny-wo-moznej-zmenje-strukturow-zalozby-za-serbski-lud-2075
3 Facebook-post Załožby za serbski lud wót 05.01.2023 k pśedstajenju kandidatow: www.facebook.com/zalozba